Saturday, February 09, 2008

Meer over Barnard, van Istendael, en De Ley

Het verloop van de polemiek rond het 'Bericht aan weldenkend links' van Barnard en van Istendael staat mooi uitgetekend in De Papieren Man

En ook het Nederlandse poezie-zine DeContrabas publiceert het vervolgstuk van gisteren in Opinio, alsook een link naar Kom dichter, dichter, waarin de heren schrijvers streng worden aangemaand om "bij hun leest te blijven."

Intussen heeft in De Standaard van vandaag Walter Zinzen zich als een gepikeerde vader over zijn rebelse intellectuele kroost gebogen, om hen met vermanende vinger terecht te wijzen. Zijn oproep tot beschaafd gesprek staat hier.
De krachtmeting tussen De Ley en Doornaert op dezelfde pagina is eveneens zeer lezenswaardig.

En deze, van Olaf Risee op zijn site in Letterland.net, is mooi, moe en bitter. Maar we kunnen d'r wel af en toe om lachen...

Lezers met het hart op de tong, kunnen op elk van deze sites reacties achterlaten. Het blijft intussen uitkijken naar 'Berichten van weldenkende moslims' op deze fora.

Labels: , , , ,

1 Comments:

Anonymous Anonymous said...

Hierbij enkele bedenkingen over de discussie op gang getrokken door BB & Van Istendael.

1. Zoals je schrijft, moet uiteraard ook links, indien nodig, kritiek durven geven op de Islam . Bv. op het eventueel invoeren van een deel van de sharia ( voorstel aartsbisschop UK) , omdat dit de situatie van vrouwen, holebi's,afvalligen ... zou verslechteren. Ten andere, ook verschillende progressieve moslima's zijn radikaal gekant tegen het voorstel van de aartsbisschop....

2. Is het daarbij niet beter zich te concentreren op de belangrijke zaken (mensenrechten, onderwijs, werk...) en niet op ,volgens mij, totaal secondaire maar symbolisch erg geladen zaken als hoofddoekjes en het absolute recht om Mohammed of andere symbolen zwaar te beledigen ?
Neutraliteit moet uiteraard gehandhaafd worden voor belangrijke functies als rechters, leraars (tenzij voor islam ) e.a. maar is de neutraliteit in gevaar als een ambtenaar met een doekje op het hoofd rijbewijzen of identiteitskaarten uitreikt ? Ik vind dit een beetje overdreven en het zal ook door vele moslims beschouwd worden als een teken van onverdraagzaamheid en hen minder ontvankelijk maken voor de meer belangrijke zaken als gelijke rechten voor vrouwen. In die zin lijkt de fixatie op symbolen me contraproductief, terwijl waarschijnlijk een belangrijk deel van de moslims kan overtuigd worden van "onze" mensenrechten.
Kunnen we hierin geen voorbeeld nemen aan de VS, waar 59% van de mensen geen aanstoot nemen aan het dragen van een hoofddoek tegen slechts 23% in UK en 13% in Frankrijk (FT,18/12/2006). Dit is natuurlijk een gevolg van de veel grotere religiositeit van de Amerikanen, terwijl wij een hoofddoek (of een ander religieus symbool) zien als een "slag in het gezicht" (ex-CIA-analist Sageman in DS van 16/2/2008). De Amerikanen zijn ook al eeuwen gewend aan veel diversiteit, wij niet.

3. Gaan BB & Van I niet veel te ver met hun kritiek door te stellen dat de "moderne islam" diepgaand geconditioneerd is door het nazisme? Ik begrijp dat niet. Wat bedoelen ze feitelijk ? S. Qutb en zijn volgelingen, Al Qaeda en andere zotten propageren natuurlijk geweld ( maar zijn ze daardoor aanhangers van het nazisme of gewoon van geweld ?), maar het overgrote deel van de 1,3 miljard moslims (="moderne Islam") is daar toch niet mee akkoord ( ze zijn er zelfs de grootste slachtoffers van ). Misschien ontsnapt er me iets, maar ik denk dat dit een enorme pars pro toto is of feitelijk een grove belediging...
In dit verband Hamas gelijk stellen met Al Qaeda is ook volledig onterecht. Het is een visie die rechts Israel maar al te graag naar voor schuift, maar ze is volledig fout. Hamas is alleen geïnteresseerd in de Palestijnse zaak (weliswaar vanuit een islamitische benadering) terwijl Al Qaeda het kalifaat wil instellen en iedereen (moslims of niet) vermoordt die niet denken als zij. Hamas deed mee aan de verkiezingen, maakte deel uit van een regering met de seculiere Fatah, wil een lange termijnwapenstilstand met Israël.... allemaal zaken die Al Qaeda beschouwt als heiligschennis !
Dit lijkt me geen zinvolle kritiek van DE Islam.

4. Gaan BB & Van I niet te ver door de indruk te geven dat het christendom en jodendom intrinsiek superieur zijn aan de Islam ?
Nu lijkt dat correct te zijn, maar als men gans de geschiedenis bekijkt lijken de verschillende godsdiensten toch aan elkaar gewaagd.
De auteurs lachen dat weg, maar er is/was toch veel aan te merken op die 'superieure' godsdiensten :
-kruistochten, inquisitie, enorme strijd tussen katholieken en protestanten (in de dertigjarige oorlog werd ongeveer een derde van de
bevolking gedood), kolonisatie, slavernij (door moslims én christenen)
-gedurende eeuwen was het christelijke Europa veel vijandiger t.o.v. de joden (anti-judaïsme) dan de moslimwereld (b.v. in 1492 werden
alle Joden uit Spanje verdreven, maar werden ze goed ontvangen in Istanbul).
-zwijgen van de Kerk over nazisme/antisemitisme
-actuele houding van de Kerk t.o.v.condooms,aids, holebis met een belangrijke maatschappelijke impact op ontwikkelingslanden
-actueel beleid van Israël ( volledig gesteund door de religieuze Joden en de evangelische christenen) dat meer en meer gebied opeist en de rechten van de Palestijnen
met de voeten treedt.
-is het Vatikaan momenteel zo verlicht ? Zo ja, is dat hun verdienste of werd de Kerk verplicht hun verhaaltjes aan te passen, nadat de
rest van de gemeenschap hen, als gevolg van de verlichting e.a., brutaal had op zij geduwd ?

Als men dit bedenkt, vind ik dat iedereen beter een beetje bescheiden zou zijn.
Versta me niet verkeerd, men moet kritiek hebben op de fouten van de Islam en de anderen, maar de geschiedenis toont dat er overal grote tekortkomingen zijn/waren en dat het daarom beter is geen grote, algemene statements te doen. Precies hetzelfde heeft ook de gelovige Mark Eyskens gezegd.

Een dergelijke visie over de superioriteit van christendom/jodendom doet me ook sterk denken aan de 'clash of civiliations'-visie die o.m. rechts Isräel,de pro-Israel lobby en de neocons willen propageren. Ze hebben er immers alle belang bij het Israël-Palestijns conflict voor te stellen als een strijd tussen beschavingen of godsdiensten ( Arafat = Ben Laden, VS met 9/11 en Israël beide slachtoffer van zelfde Islamfanatisme), en niet als een territoriaal conflict, dat moet opgelost worden door concessies van beide partijen. Een belangrijke Israëlische vredesactivist noemde dit continu naar voor schuiven van dit beschavingsconflict in de Palestijnse problematiek de "mother of all pretexts".
Achter grote woorden over beschavingen/godsdiensten kan dus een politieke agenda schuilen, die we beter vermijden . Voor Van I is dit zeker geen agendapunt, maar uit wat ik ooit gelezen heb van BB, ben ik toch een beetje achterdochtig.... maar ik overdrijf misschien.

5. Al Qaeda is niet alleen een gevolg van een "versteende godsdienst"; maar heeft ook politieke gronden. Dit heeft o.m. ook de officiële 9/11-commissie in de VS vastgesteld na onderzoek van de drijfveren van verschillende terroristen.

6. De Islam lijkt inderdaad al eeuwen "versteend" te zijn (en de laatste decennia meer dan ervoor),maar groeit er in Maleisie en Indonesie niet stillekes een meer open, progressieve Islam ?
Zo las ik twee jaar geleden een boekje van Abdullah Badawi, de PM van Maleisie. Hij pleit er sterk voor het loslaten van de letterlijke tekst en de volgens hem soms obscurantistische voorschriften uit de 7de eeuw en voor het toepassen van de onderliggende principes van de Koran ('substance, not form') in het kader van een ijtihad aangepast aan de hedendaagse situatie. Dit blijft natuurlijk vaag maar hij hamert aanhoudend op de noodzaak van wetenschappelijk onderzoek,onderwijs,competitiviteit,economische vooruitgang, dynamisme ,democratie en goed bestuur, tolerantie, gematigdheid, pragmatisme en een open, levendig debat tussen conservatieven en modernisten. Hij verzet zich tegen het misbruik van de islam voor een discriminatie van vrouwen, is radikaal tegen terrorisme., maar wil wel dat het westen zich meer inzet voor de Palestijnen...
Ik weet wel, de realiteit in Maleisie is niet ideaal, maar ik heb toch de indruk dat er aan de kar getrokken wordt voor een meer progressieve islam.
Het economisch dynamisme is er alleszins erg zichtbaar (de cijfers bewijzen het ook).
Misschien mogen we ons niet te veel blind staren op de Arabische wereld, waar alles (ook - niet te vergeten- de politiek) lijkt vast te zitten maar die maar een vierde uitmaakt van de ganse moslimwereld. We hebben misschien de neiging die wereld te veel als een stagnerende monoliet te beschouwen. Daarnaast zijn er ook de hervormers die De Ley opsomt en die er misschien ooit zullen in slagen de Qaradawi's te verstoten . Of is de "essentie" van de islam (maar wat is dat ???) hopeloos ? Alleen Allah weet het.....

7. Ik moet bekennen dat ik tot voor enkele dagen nooit gehoord had over het essentialisme.....

Zo Jan, ik ben uitverteld. Het is een boeiend maar ook complex probleem . Ik voel me soms onzeker en vind het jammer dat er geen wijze prof is die, in alle neutraliteit ,alles kan uitleggen over de essentie van de verschillende godsdiensten , het seculiere en de toepassing ervan in de geschiedenis en de huidige wereld...

Veel groetjes,
Johan

3:53 PM  

Post a Comment

<< Home